Wat is jouw leeftijd?
Wij zijn wettelijk verplicht dit te vragen. Je antwoordt anoniem.
Bedankt voor jouw eerlijkheid!
Door antwoord te geven, geef je toestemming voor het gebruik van cookies. Lees er meer over in onze privacyverklaring.
Hartelijk welkom!
Wat is jouw leeftijd?
Wij zijn wettelijk verplicht dit te vragen. Je antwoordt anoniem.
Bedankt voor jouw eerlijkheid!
Door antwoord te geven, geef je toestemming voor het gebruik van cookies. Lees er meer over in onze privacyverklaring.
Rikken of Rieken is een kaartspel dat nog erg populair is in Brabant en Limburg. Het wordt gespeeld met vier spelers vereist heel wat snelheid en tactiek. Omdat er geen officiële regels van bestaan en de manier van spelen afhangt van regio tot regio is het best om voorafgaand met de spelers te overleggen hoe er exact gespeeld zal worden.
Rikken is een kaartspel voor vier spelers en wordt met een partner gespeeld. Het is niet eenvoudig om aan te leren, maar eens je het onder de knie hebt is het erg leuk. Het spel wordt gespeeld met alle 52 kaarten waarbij de hoogste de Aas is en de laagste de 2.
Voor het spelen begint is er een biedronde waarbij wordt geboden op de spelvorm. Tijdens het spelen zelf moet er altijd kleur worden bekend.
Het doel is om steeds het bod te behalen of te beletten dat andere spelers hun bod halen. De hoogste kaart of de troef behaalt de slag. De speler die de slag haalt mag ook de volgende slag uitkomen. De laatst gespeelde slag mag door iedere speler worden teruggekeken, zolang de daarop volgende slag nog bezig is.
Het doel is om steeds het bod te behalen of te beletten dat andere spelers hun bod halen.
Iedere speler krijgt 13 kaarten toegedeeld. In tegenstelling tot andere kaartspellen worden de kaarten niet goed geschud, maar overhaald. Dit wordt ook wel heffen genoemd. Hierdoor blijven de kaarten meer bij elkaar en is er dus een betere kans op een goede hand. Om die kans groter te maken wordt er vaak 6-7 of 4-5-4 gedeeld. Iedere speler krijgt 13 kaarten toegedeeld voor zijn hand.
Het delen verschuift bij elke nieuwe ronde naar de volgende speler, met de klok mee. Op die manier komt iedereen een keer als eerste aan slag.
De speler links van de deler mag als eerste een bod uitbrengen of passen. Wie past, kan niet meer meebieden. Er wordt geboden tot er drie spelers hebben gepast en dus het hoogste bod bereikt is. De spelvormen waarop kan worden geboden lees je hieronder.
Wel is het mogelijk dat meerdere spelers een gelijk bod spelen. Zo kan bijvoorbeeld als één speler een misèrebod heeft gedaan een andere speler (die nog mag bieden) besluiten mee te misèren en ook pogen nul slagen te halen.
Als het bieden afgelopen is, geeft de hoogste bieder, indien van toepassing, aan wat troef is en welke kaart hij meevraagt als maat.
Nadat de hoogste bieder een spelvorm heeft bepaald, is het zijn beurt om troef te maken en een maat mee te vragen via de gevraagde Aas.
Dit moet een aas zijn van een kleur waarvan hij zelf minstens één kaart heeft. Dit kan soms niet om twee redenen:
Let op! De maat maakt zich pas officieel bekend als de vraagaas gegooid wordt op tafel. Deze speelt de vraagaas verplicht bij de eerste slag van de kleur van de vraagaas, als de partner dit vraagt. Er is dus een risico dat deze wordt gespeeld op een slag die reeds ingetroefd is. Speelt de tegenpartij de kleur van de gevraagde aas dan mag de aas pas vallen als niet anders meer mogelijk is.
De tegenstanders van het rikpaar zullen meestal uitkomen in een andere kleur dan troef of gevraagd. Maar omdat de spelers, behalve de maat, in het begin niet weten wie maat is, loont het soms om enige verwarring te zaaien.
Bij Rikken geldt dat er kleur bekend moet worden en er geen troefplicht is.
Tijdens het spel Rikken kun je zowel punten als minpunten verdienen, naargelang je een bod al dan niet hebt gehaald. De winnaars krijgen de punten van de verliezers. Hierdoor kan het handig zijn om de score op een blad bij te houden. De maat ontvangt evenveel punten als de bieder. De maat betaalt echter niets als je je bod niet haalt.
Spelvorm | Gehaald | Niet gehaald |
Troela | Bieder en zijn maat krijgen 10 punten en 5 punten per overslag. | Bieder betaalt 10 punten en 5 punten per onderslag aan iedere tegenstander. |
Rik | Bieder en zijn maat krijgen 10 punten en 5 punten per overslag. Halen ze alle slagen, dan krijgen ze een extra bonus van 20 punten. | Bieder betaalt 10 punten en 5 punten per onderslag aan iedere tegenstander. |
Betere Rik | Bieder en zijn maat krijgen 10 punten en 5 punten per overslag. Halen ze alle slagen, dan krijgen ze een extra bonus van 10 punten. | Bieder betaalt 10 punten en 5 punten per onderslag aan iedere tegenstander. |
Acht alleen | Bieder krijgt van iedere speler 10 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt 10 punten + 5 punten per overslag aan iedere tegenstander. |
Acht beter | Bieder krijgt van iedere speler 10 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt 10 punten + 5 punten per overslag aan iedere tegenstander. |
Piek | Pieker krijgt van iedere speler 20 punten. | Pieker betaalt iedere speler 20 punten. |
Negen alleen | Bieder krijgt van iedere speler 20 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt iedere speler 20 punten + 5 punten per overslag. |
Negen beter | Bieder krijgt van iedere speler 20 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt iedere speler 20 punten + 5 punten per overslag. |
Misère | Bieder krijgt van iedere speler 30 punten. | Bieder betaalt iedere speler 30 punten. |
Tien Alleen | Bieder krijgt van iedere speler 30 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt iedere speler 30 punten + 5 punten per overslag. |
Tien beter | Bieder krijgt van iedere speler 30 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt iedere speler 30 punten + 5 punten per overslag. |
Open piek | Bieder krijgt van iedere speler 40 punten. | Bieder betaalt iedere speler 40 punten. |
Elf alleen | Bieder krijgt van iedere speler 40 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt iedere speler 40 punten + 5 punten per overslag. |
Elf beter | Bieder krijgt van iedere speler 40 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt iedere speler 40 punten + 5 punten per overslag. |
Open misère | Bieder krijgt van iedere speler 50 punten. | Bieder betaalt iedere speler 50 punten. |
Open piek met een praatje | Bieder krijgt van iedere speler 55 punten. | Bieder betaalt iedere speler 55 punten. |
Twaalf alleen | Bieder krijgt van iedere speler 60 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt iedere speler 60 punten + 5 punten per overslag. |
Twaalf beter | Bieder krijgt van iedere speler 60 punten + 5 punten per overslag. | Bieder betaalt iedere speler 60 punten + 5 punten per overslag. |
Open misère met een praatje | Bieder krijgt van iedere speler 65 punten. | Bieder betaalt iedere speler 65 punten. |
Dertien alleen | Bieder krijgt van iedere speler 70 punten. | Bieder krijgt van iedere speler 70 punten. |
Dertien beter | Bieder krijgt van iedere speler 70 punten. | Bieder krijgt van iedere speler 70 punten. |
Schoppen Mie | 25 punten per slag betaald door andere team | 25 punten per slag betaald door andere team |
Eén of vijf | 25 punten van andere spelers | 25 punten van andere spelers |
Rikken kan ook om geld gespeeld worden. In dat geval wordt een geldprijs gehanteerd per spelvorm. Denk maar aan iets van 10 cent als basisbeloning voor troela, plus 5 cent per overslag. Of 40 cent voor Elf alleen.
Uiteraard kunnen de bedragen zelf gekozen worden.
In Brabant hanteert met de Troela als hoogste bod. Enkel diegene die 3 azen heeft kan dit bod doen en de speler met de vierde aas is meteen ook de maat. De versie varieert echter in het feit dat niet de rikker, maar de maat de troef moet bepalen. Hij mag geen troef maken met de aas die hij zelf heeft (de gevraagde aas). Het gevaar is natuurlijk dat de maat geen goede kaarten heeft om te kunnen rikken maar dat is de gok.
Deze variant bestaat al ten minste 50 jaar. Pas na het bieden worden de kaarten van de blinde opengelegd. Als er een maat is meegevraagd, en de blinde is de maat, dan worden de kaarten van de blinde gespeeld door degene die rikt.
In geval van een piek of misère bepalen de spelers die niet of het laagst geboden hebben wie de blinde speelt. De blinde krijgt zijn eigen punten, maar zal niet makkelijk winnen omdat hij zelf niet kan bieden. Rikken met een stilzitter (vijf spelers)
De deler deelt de kaarten aan de overige vier spelers maar speelt zelf niet mee. Zoals bij gewoon rikken schuift het delen steeds een plaats op zodat iedereen per rondje één maal stilzit. In deze variant mag de deler de kaarten hevelen.